وب سایت برقع

تعریف خلاقیت:

تعریف جامع از خلاقیت وجود ندارد اما ویژگى نو بودن ایده و کار خلاقانه موضوع مشترک تمام تعاریف می باشد. اما هر چیز نویی خلاقیت نیست. ارزشمند بودن ایده نو نیز اهمیت دارد.

خلاقیت عبارت از هر اثر نو و ارزشمندى است که از طریق اکتشاف حاصل شده باشد.

استرنبرگ (۱۹۸۵) علاقه به خطر کردن، عدم پذیرش محدودیت‌‏ها و موانع، توانایى بهره‌‏بردارى از محیط خویش براى ساختن چیزى نو و منحصربه‌‏فرد، داشتن سؤالات و فرضیات زیاد و کنجکاوى را لازمه‌ی خلاقیت می‌‏داند. در حالى که بعضى دیدگاه‌‏ها لزوم این ویژگی‌‏ها را رد می‌‏کنند و خلاقیت را توانایى حل مسائلى که از قبل نیاموخته‌‏ایم، می‌‏داند.(وایزبرگ، ۱۹۹۵)

استیفن رابینز: خلاقیت به معنای توانایی ترکیب اندیشه ها و نظرات در یک روش منحصر به فرد با ایجاد پیوستگی بین آن هاست.

گیلفورد، دانشمند آمریکایی (۱۹۶۲): او خلاقیت را با تفکر واگرا در مقابل تفکر همگرا مترادف دانسته است.

تفکر واگرا: افراد در فکر و عمل از عرف و عادت دور شده و روش های خلاق را به کار می برند.

تفکر همگرا: افراد در فکر و عمل از عرف و عادت پیروی می کنند.

آمابیل (۱۹۸۹) خلاقیت را موضوعى کاملاً اجتماعى می‌‏داند.

سیکزنتمی‌‏هالى (۱۹۸۹) بر این باور است که ما نمی‌‏توانیم به افراد و کارهاى خلاق جدا از اجتماعى که در آن عمل می‌‏کنند بپردازیم، زیرا خلاقیت هرگز نتیجه‌ی عمل فرد به تنهایى نیست.

هارینگتون(۱۹۹۰)، بر مبناى شناخت محیط زیست، زیست‏‌شناسىِ نظریه‌ی اجتماعى خویش را از خلاقیت پایه‌‏ریزى می‌‏کند و معتقد است همان‏‌گونه که موجودات با یکدیگر و با زیست‏‌بومشان در ارتباط‌اند، در زیست‌‏بوم خلاق نیز همه‌ی اعضا و همه‌ی جنبه‏‌هاى محیطى در حال تعامل‌‏اند.

گیزلین (۱۹۵۴) به خلاقیت به عنوان یک محصول می‌‏نگرد، در حالى که دیدگاه‏‌هاى دیگر به آن به عنوان یک فرایند توجه می‌‏کنند.

عوامل اجتماعی رشد خلاقیت:

خانواده و مدرسه از مهم‏ترین عوامل اجتماعى رشد خلاقیت در افرادند. رفتار و نگرش والدین، کمیت و کیفیت علایق آن‌ها و نحوه‌ی تعامل‌شان با فرزندان بر رشد توانایی‌‏هاى فرزندان کاملاً مؤثر است.

مهم ترین ویژگیهای افراد خلاق:

اگرچه تمامی موارد زیر در یک فرد خلاق ممکن است وجود نداشته باشد اما این ویژگیها در افراد خلاق بیشتر از دیگران دیده می شود .

1. کنجکاو و جستجوگرند.
2. دارای پشتکار و انضباط هستند.
3. انگیزه فراوانی برای کسب دانسته ها و تجربیات جدید دارند.
4. شوق فراوان برای زندگی کردن دارند.
5. زیباپسند بوده و علاقمند به آثار هنری هستند.
6. دارای قوه تخیل (فعال ) بالایی هستند.
7. در زندگی کمتر جزیی نگر هستند.
8. پیچیدگی در امور را بر سادگی ترجیح می دهند.
9. تمایل به انجام کارهایی دارند که با ریسک توام است.
10. در انجام تصمیم گیری ها انعطاف پذیرند.
11. آنها تمایل دارند که احساسات و هیجانات خود را صریح بیان کنند.
12. افراد خلاق از هوشی بالاتر از حد متوسط برخوردارند.
13. به موضوعاتی توجه می کنند که دیگران به آن توجه ندارند.

ابعاد خلاقیت:

خلاقیت داراى سه بُعد غیرشناختى، شناختى و انگیزشى است.

ابعاد غیرشناختى خلاقیت: شامل ویژگی‌‏هاى خلاق در امور حرکتى، هنرى و توانایی‌‏هاى خاصى است که در سطح افراد مشابه کمتر می‌‏توان شاهد آن بود.

ابعاد شناختى خلاقیت: نیز ناظر بر وجود تفکر واگرا در فرد است. فرد خلاق توانمندى تولید ایده‌‏هاى بدیع و ابتکارى بیشترى دارد و جریان تولید ایده‌‏ها نزد او از انعطاف‌‏پذیرى ذهنى بالاترى برخوردار است.

ابعاد انگیزشى خلاقیت ناظر به انگیزه‌ی درونى فرد است و وى را بر آن می‌‏دارد که بدون آن که الزاماً پاداش بیرونى وجود داشته باشد، به شکل مستمر و پی‌‏گیر به کار مورد علاقه‌‏اش بپردازد.