هنر هند: Indian art
آثار مکشوف از دره سند در هند به هزاره 3 ق م باز میگردد. این آثار شامل:
- سفالینه های منقوش، مهره های مسطح چندضلعی، پیکره های سفالی، ابزار و وسایل مفرغی و پیکره های سنگی
- سفالینه ها عمدتاً شامل ظروف و کوزه های منقوش به نقش«درخت زندگی» و دیگر نقوش گیاهی بودند.
- نوع ساخت سفالینه ها حکایت از آن دارد که ظاهراً برای ساخت آنها از چرخ کوزهگری استفاده شده است.
- برخی از نقوش به صورت خلاصه شده و انتزاعی ترسیم شده و گلهای سه پر و چهار پر را نمایش میدهد.
مهره ها:
- مهره های کندهکاری شده و چهارگوش مربوط به هزاره 3 ق م، معمولاً از گل پخته ساخته میشوند.
- تعداد زیادی مهره با نقوش متنوع شامل علائم رمزی و خطوطی هستند که مفهوم آنها هنوز در ابهام است.
- برخی از نقوش مهره ها تصاویری از حیوانات مانند گاو کوهاندار، کرگدن، فیل و حتی حیوانات تخیلی است.
- برخی تصاویری از ربالنوع ها و خدایان انسان نما که در میان جانوران گوناگونی چون گاو و شیر قرار دارد.
پیکره های سفالین:
- پیکره های سفالین جانوران و حیوانات مختلف که در ابعاد کوچک ساخته شده بودند.
- پیکره های سفالین مذهبی و آئینی که به عنوان بت واره هایی از ربالنوع ها و خدایان کاربرد داشتند.
پیکره مرد برهنه:
- پیکره مرد برهنه از هارپا یکی از مهمترین پیکره های سنگی این دوران می باشد که گویای نوع نگاه هنرمند هندی است.
- این پیکره که با ظرافت صیقل کاری شده، رویکردی طبیعت گرایانه و فاقد نگاهی آرمانی به انسان دارد.
- حالت مواج و نرم بدن پیگره و شکم اندام برآمده آن تفاوت بارزی با نوع طبیعتگرایی یونانی دارد.
هجوم قوم آریایی:
حدود 1800 ق م، با هجوم قوم آریایی به دره سند، تمدن سند رو به زوال میرود و باعث گسست هنر هندی میشود. اما هنر بومی هند همچنان باقی میماند.
کیش بودائی:
- طی سده 6 ق م کیش بودائی در هند ظهور مییابد و تأثیر عمیقی بر فرهنگ و هنر هند به جای مینهد.
- این تاثیر تا سده های 6 و 7 م دوام یافت و دامنه نفوذ آن تا چین و آسیای جنوب شرقی نیز توسعه مییابد.
برهمایی، هندویی و چینی:
پس از کیش بودائی سه کیش باستانی دیگر یعنی برهمایی، هندویی و چینی نیز رواج مییابند.
اولین دوره طلایی هنر هند:
- اولین دوره طلایی هنر هند به سده 3 ق م در زمان آشوکا پادشاه هنر پرور هند، باز می گردد.
- پرستشگاه های عظیم بودایی و آثار نقش برجسته حاصل این دوران است.
کاخ آشوکاک:
آثار حجاری و نقش برجسته فراوانی وجود دارد. مانند سرستون چهار شیر که پشت به یکدیدگر دارند و زیر آن نقش « گردونه زندگی» به نشانه گردش زندگی مرگ و تولد است نقش بسته است.
استوپا:
- استوپا نوعی مقبره بودایی گنبدی شکل(کپهای از خاک) است که حاوی بقایای اجساد و اشیاء مقدس بودند.
- استوپای بزرگ دهکده سانچی که قدمت آن به سده نخست پیش از میلاد باز میگردد، اوج پیشرفت و مهارت هنری این دوره را به نمایش میگذارد.
- استوپاها به تدریج تا پایان سده 2 ق م به بناهای عظیمی بدل میشوند.
- دروازه های استوپا معمولاً با پیکره ها و نقش برجسته های نمادین بودایی و آئینی تزئین میشد.
چهره بودا:
- تا پیش از سده 1 ق م، چهره بودا به صورت نمادین بازسازی میشد ولی از آن پس چهرهای انسانی به خود گرفت چهره و حالت بودا(عمدتاً به صورت نشسته) در طی گذر زمان تغییراتی کرد.
- نمونه پیکره بودا در قندهار(مربوط به سده 4 ق م) شباهت زیادی به پیکره های یونانی دارد.
معابد غاری:
طی سده های 6 و 7م با اوجگیری مجدد دین هندو، آثار و ابنیه آنها نیز رواج و گسترش بیشتری یافت. مانند معابد غاری شیوا(یکی از ده خدای بزرگ هندو).
معبد غاری شیوا در کوه های بادامی:
معبد غاری شیوا در کوه های بادامی، پیکرهای از شیوا را در حالت رقص آسمانی خود نمایش میدهد.
معبد غاری شیوا در جزیره الفانتا:
- معبد غاری شیوا در جزیره «الفانتا» در سده 6 م است.
- در انتهای تالار ستوندار عظیم این معبد که 300 متر مربع وسعت دارد سه سردیس شیوا به ارتفاع بیش از 4 متر قرار دارد. هریک از چهره ها جنبه متفاوتی از جاودانگی را به نمایش میگذارد.
معابد سنگی:
- بجز معابد غاری، از سده 6 م به بعد ساخت معابد سنگی نیز رواج یافت.
- معبد سنگی در «دئوگیری» در شمال هند، وقف ویشنو(یکی از خدایان بزرگ هندو) شد و الگویی برای معابد بعدی میشود.
ویژگی معابد:
- معابد در آغاز فاقد تزئینات مفصل بود. متشکل از یک مکعب ساده که برجی بر آن کار شده است.
- بر دیواره ها صحنه هایی از اساطیر هندو با پیکره های نرم و آسوده کندهکاری شده است.
دیگر معابد هندو :
- مجموع معبدها در مهابالیپورام (در ساحل شهر مدرس) و مربوط به سده 7 م و معبد موکتشوار مربوط به 950 م
- از لحاظ پیکرتراشی و معماری، نقطه اوج معبد هندی برج عظیم بایون(متعلق به سده های 12 و 13 م) است.
- از سده های 13 م به بعد با هجوم مسلمانان و گسترش و نفوذ آنها به تدریج سنت هندی از رونق افتاد.
نقاشی هندی:
- تعداد اندکی از نقاشی هندی، در غارهای آجانتا یافت شده که صحنه هایی از زندگی بودا را تصویر میکنند.
- با نفوذ مسلمانان در هند، پیکرتراشی و معماری در سالهای سده 13م متوقف ولی هنر نقاشی رونق یافت.
- به ویژه در دوره اکبر شاه(سده 16م) نقاشی سنتی هند با مینیاتورهای ظریف و استادانه ایرانی تلفیق شد.
Select your comment provider from settings.