هنر اسلامی

تمدن اسلام:

  1. با هجرت رسول اکرم(ص)در سال اول هجری برابر با سال 622 میلادی به شهر مدینه و تأسیس حکومت اسلامی در آن شهر اساس هنر و تمدن اسلامی شکل گرفت. هنر اسلامی محصول تمدنی در قلمرو اسلام از هند تا اسپانیا است که طی چندین قرن شکوفایی، سنتهای هنری پایداری نیز به بار آورد.
  2. قبل ار اسلام اقوام عرب بیابانگرد و چادرنشین بودند، لذا سابقه و سبکی در معماری و دیگر هنرهای اصلی نداشتند. فقط: نساجی و بوریابافی و ساخت بت­های مختلفی در هیئت جانوران بود.

هنر اسلامی:

هنر اسلامی بر ویژگی های هنر مبتنی بر دین اسلام دلالت دارد، ولی، معرف تمامی پدیده های هنری مسلمانان نیست. هنر اسلامی را گاه براساس منطقه ظهور آن به سبک­های عثمانی، ایرانی، هندی، مغربی و … تقسیم می­کنند اما تجلی هنر اسلامی در تمامی سرزمین­های  اسلامی یکسان نبود.

ویژگی های هنر اسلامی:

  1. هنر اسلامی دارای ماهیت دینی، معنوی و در خدمت نیاز های جامعه است.
  2. بارزترین مظهر هنر اسلامی معماری مساجد است.
  3. قرآن بیش از همه در شکل گیری هنر اسلامی نقش داشت.
  4. خوشنویسی والاترین هنر اسلامی است زیرا وسیله ای برای تجسم کلام وحی بود.
  5. هنر اسلامی بیش از آنکه حاوی صور و موضوعات مذهبی باشد، تبلور ایمان در قالبی انتزاعی است.

هنرمند مسلمان:

  1. هنرمند اسلامی باید به بهترین شکل اثر را کمال بخشد و چنین کاری پراهمیت­ تر از ارائه ابداعات و یا بیان دیدگاه­های شخصی است در نتیجه نبوغ فردی غالبا زمانی با ارزش شمرده می­شود که درجه بالایی از مهارت و استادی حاصل شود.
  2. هنرمند مسلمان در ترکیب بندی کار خود به هیچ عنصری بیش از حد اهمیت نمی دهد. لذت بصری از تأثیر عمومی عناصر حاصل می آید و نه از جزئیات خاص.
  3. هنرمند مسلمان شیفتگی به نور و رنگ در اثر خود نشان می دهد.
  4. صنعتگر مسلمان مواد و مصالحی معمولی و حتی کم دوام به کار نمی برد.

عناصر هنر اسلامی: 

تقابل­های دوتایی، نظم، نمادپردازی

تقابل­های دوتایی:

  1. ویژگی هنر اسلامی  حاصل و برآمده از تنشی است که بین زمینه فرهنگی و جغرافیایی آن پدید آمده است،
  2. تقابل­های دوتایی یعنی تمایز بین بخشی از هنر اسلامی، با آنچه که از دنیای خارج از اسلام اخذ و منطبق شده است. اما هیچ­گاه یکی از دو قطب بر دیگری غالب نیست و بر عکس تلفیق آن­ها است که موجب شگفتی این هنر است.

نظم:

  1. دومین ویژگی مهم هنر اسلامی وابستگی عمیق آن به نظم است.
  2. مفهوم نظم به صورت نقوش تکرار شونده یا سطوح و قاب­های کتیبه تجلی می­یابد.
  3. مفهوم نظم ریشه در دیدگاه اسلامی دارد که در نظام مقدس الهی هر چیزی جایگاهی دارد.

نمادپردازی:

  1. سومین ویژگی هنر اسلامی، رویکرد خاص آن به نمادپردازی است.
  2. نمادپردازی یعنی توجه به چگونگی انتقال مفاهیم از طریق نمادها است.
  3. جنبه نمادین هنر اسلامی اشاره به جهانی جاودان ورای این جهان ظاهری دارد.
  4. نمادهای پیکره­وار مذهبی، مانند هنر مسیحی غرب یا هنر هندو، در هنر اسلامی نیست.
  5. ویژگی نمادپردازی اسلامی، تحت تأثیر ممنوعیت اسلام از هر مفهوم تجسس برای پروردگار است.
  6. تزئینات سده­های آغازین هنر اسلامی نمادین و دارای فرم انتزاعی با روح یا مضمون مذهبی است.

دلیل تمایل به نقوش گیاهی:

  1. منع صورت­ پردازی و تصویرسازی در آغاز ظهور اسلام باعث رکود نقاشی و استفاده از تزئینات و نقوش به شکل­های خطی، هندسی و انتزاعی شد.
  2. تمایل به نقوش و تزئینات انتزاعی گیاهی، بیش از آنکه گریز از طبیعت­گرایی باشد به دلیل گرایش به تسلط بیشتر در نحوه پرداخت و توسعه طرح­ها و نقش­مایه ­هاست.

Select your comment provider from settings.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

علاقمندی ها 0