ابوالحسنغفاری [ ابوالحسن ثانی ] ( نقاش ، تصویرگر ، و چاپگر ایرانی ، حدود 1813/1299 ق _ حدود 1866/1283 ق ).
ابوالحسنغفاری در تهران ، زیر نظر مهر علی آموزش دید . با ارائه پرده ای از چهره محمدشاه به جمع نقاشان دربار پیوست (1842/1258 ق ) سپس به ایتالیا رفت و در بازگشت از برجسته ترین هنرمندان عهد ناصری شد، پسر او _ یحیی غفاری ( ابوالحسن ثالث ) _ نیز در نقاشی آبرنگ و رنگ روغنی دست داشت.
سه تاثیر ابوالحسنغفاری در هنر ایران :
- بنیانگذار نخستین هنرکده در ایران
- پیشگام هنر گرافیک در ایران
- آثارش پیکر نگاری درباری را به نقاشی کمال الملک پیوند می دهد.
سفر به ایتالیا:
برای هنرجویی و آشناشدن با فن چاپ به ایتالیا فرستاده شد (محتملا 1845 /1262 ق ) .
در موزه های فلورانس و رم به رونگاری از آثار استادانی چون رافائل و تیسین پرداخت .
بازگشت به ایران:
او در بازگشت از ایتالیا، وسایل متعدد برای آموزش نقاشی با خود به ایران آورد . به مقام نقاشباشی دربار ناصرالدین شاه انتخاب شد ( 1850 / 1267 ق ) .
پرده های سلام نوروزی:
به سفارش آقاخان نوری صدر اعظم وقت، پرده های سلام نوروزی ، شامل چهرگان شاه و بیش از 80 تن از شخصیتهای درباری و دولتی ، را نقاشی کرد ( 1853 / 1270 ق _ 1856 / 1273 ق ) .
مصور سازی نسخه خطی هزارو یکشب:
مصور سازی نسخه خطی هزارو یکشب ، در شش جلد و مشتمل بر 1134 صفحه تصویر ، را با دستیاری شاگردانش در مجمع الصنایع ناصری به انجام رسانید .
روزنامه دولت علیه ایران:
به فرمان ناصر الدین شاه مسئولیت تهیه روزنامه دولت علیه ایران به او سپرده شد ( 1860 / 1277 ق ) ؛و مقرر شد در هر شماره این روزنامه تصاویری از رجال و وقایع جاری تهیه و چاپ کند .
صنیع الملک:
چندی بعد ، با اخذ لقب (( صنیع الملک )) ، اجازه تاسیس مدرسه دولتی نقاشی و چاپ را گرفت ( 1861 / 1278 ق )
سالهای آخر عمر:
او علاوه بر تدریس ، مباشرت کلیه امور چاپخانه های ایران را بر عهده داشت .
صنیع الملک در آثاری چون
دلدادگان و مشاطه ( 1843 / 1295 ق ) . تحت تاثیر شیوه های مرسوم در دربار آن زمان بود .
در تک چهره حاجی میرزا آقاسی ( 1845 / 1262 ق ) _ که به نظر می رسد از آخرین آثارش قبل از سفر ایتالیا باشد _ مهارت خود را در شبیه سازی با استفاده از اسلوب پرداز به خوبی نشان داد .
از جمله دیگر آثارش : میرزا آقاخان نوری (1853 / 1270 ق ) ؛ ناصرالدین شاه نشسته بر صندلی ( 1859 / 1276 ق ) ؛ مجلس بزم و میزبانان مخمور ( 1859 / 1276 ق ) ؛ علامت فرمان همایون ( 1860 / 1277 ق ) .
با رونگاری از آثار استادان کلاسیک ، تغییری در اسلوب ، شیوه کار ، و دید او به وجود آمد:
1- با سایه روشن کاری ملایم و رنگامیزی غنی آشنا شد.
2- اصول و قواعد علمی طبیعت پردازی اروپایی را درک کرد ( کوشش وی برای تاسیس مدرسه هنری ، و تدریس به روش هنر کده های اروپا نیز از همین شناخت ناشی می شد ) .
تلفیق سنتهای تصویری اروپایی و ایرانی:
3- می کوشید به تلفیق تازه ای از سنتهای تصویری اروپایی و ایرانی دست یابد . عدم رعایت دقیق قواعد پرسپکتیو _ که می بایست امری انتخابی و آگاهانه بوده باشد _ نمایانگر گرایش او به سنت هنر ایرانی است .
چهره نگاری واقعگرایانه:
کار اصلی صنیع الملک چهره نگاری واقعگرایانه بود . او نه فقط در شبیه سازی خصوصیات ظاهری ، بلکه همچنین در نمایاندن حالات و سکنات و شخصیت (( مدل )) نهایت دقت را به کار می بست . تیز بینی او در بازنمایی حالتهای واقعی در تابلوی “طبیب و بیمار” زیبا است.
صنیع الملک در موارد زیر توانا بود.
1- در تصویرگری رویدادهای واقعی ( مثلا : مرگ درویش دروغگو [ واقعه استرآباد ] ).
2- طراحی گرافیک برای علایم دولتی و فرمانها.
3- قلمدان نگاری.
Select your comment provider from settings.