وب سایت برقع

 هنر چین: Chinese art

شاید هنر هیچ تمدنی به اندازه هنر چین تداوم، انسجام و پیوستگی نداشته باشد.

هنر چینی از نخستین سفالینه­های دوره نوسنگی تا دوران متأخر دارای پیوندهای ظریف و ویژگی­های یگانه و منحصر به فردی است.

چنین هنر پایا و مانایی بی­تردید تأثیری شگرف بر هنر و فرهنگ­های مجاور خود می­ نهد.

هنر پیش از تاریخ:

کهن­ترین آثار چین به دوره نو سنگی متأخر (حدود اواسط هزاره 3 ق م ) در شمال شرقی چین باز می­گردد.

سفالینه­های به رنگ سرخ و با نقوش هندسی در این منطقه یافت شده است.

سلسله شانگ: (1523 تا 1028 ق م )

آثار و اشیاء مفرغی زیبای دوره شانگ گویای تسلط و تبحر چینی­ها در قالب­ریزی  یکپارچه اشیاء است.

این آثار دارای نقوش فراوان با جنبه نمادین هستند.

نقوش غالباً تزئینی و تصاویر درهم از حیوانات هستند که در نقوش مارپیچی گرد و گوشه ­دار- که نمادی از جنبه­های باروری طبیعت بود- پوشانده می­شوند.

سلسله چو:

با سرنگونی سلسله شانگ و روی کار آمدن سلسله«چو» در سال 1027 که تا سال 1256 ادامه یافت.

ظروف مفرغی جنبه کاربردی­تر یافت و نقوش آن تزئینی و ظریف­تر شد.

آن چه که زمان بیانگر قدرت جادو و دین بود، حال به نمایش غیردینی مهارت و تبحر فنی و قدرت تخیل «صنعتگر- هنرمند» بدل شد.

دوران متأخرتر سلسله چو:

در دوران متأخرتر سلسله «چو» ظروف و وسایل تزئینی جنبه تجملی و اشرافی یافت.

استفاده از طلا، نقره و آینه­های صیقل خورده رواج یافت.

کنده­کاری روی یشم- سنگ مورد احترام و علاقه چینی­ها برای ساخت جواهرات و اشیاء مقدسی که با مردگان دفن می­کردند به اوج و کمال خود رسید.

دوران ملوک­الطوایفی:

با وقوع جنگ­های خونین و آشفتگی­های سیاسی و نظامی، دوران 400 ساله ملوک­الطوایفی شکل گرفت.

در سده 3 ق م با استقرار دولت دیکتاتوری «چین» دوران ریشه­کنی سنت­های پیشین و کتاب سوزانی پیش آمد.

در همین دوره دیوار بزرگ چین ساخته می­شود. اما این دوره دیری نمی­پاید

سلسله هان:

سال 206 ق م سلسله هان حکومت­های متمرکز و نیرومندی را در سراسر جنوب و غرب چین ایجاد می­کند

 تصویرگری هان:

 تصویرگری به صورت نقش برجسته سنگی و نقوش روی سفالینه­ها به جای مانده است.

آنان از خطوط کناره­نما و سطوح یکدست و تخت استفاده می کردند.

مقبره « وو»:

نقش برجسته­های درون مقبره «وو» مربوط به نیمه سده 2 ق م است.

صحنه­های مختلف تاریخ جهان، از خلقت آدمی تا تدفین مردگان تصویر شده که به تصاویر تخت نقاشی مصر باستان شباهت دارد. در این آثار افراد مهم با ابعادی بزرگتر از افراد زیر دستان خود تصویر شده­اند.

آثار مفرغی هان:

1. پیکره اسبی که از یکی از مقابر به دست آمده برجسته­ترین نمونه آثار مفرغی این دوره است.
2. این پیکره، اسب را در حالت یورتمه سریع نمایش می­دهد و تنها یک سمش روی زمین است.

 اثر برجسته دیگر، لباس کاملی از سنگ یشم است.

1. این لباس شامل 2000 صفحه یشمی کوچک که دقیقاً برش داده و به هم متصل شده­اند.
2. این لباس تدفین از مقبره­ای مربوط به دوره هان ( اواخر سده 2 ق م ) به دست آمده است.

آئین بودایی:

با ظهور آئین بودایی در سده 1 م و طی دوره معروف به سه پادشاهی، این آئین سریع در چین فراگیر شد.

هنر چین تحت تأثیر این دین وارداتی، جلوه­هایی از الگوهای هندی را به خود گرفت.

تندیس بودا:

تندیس بودا مرسوم به «ساکیامونی بودا» متعلق به 338 م، شباهت­های ظریفی با نمونه هندی آن دارد.

اما طی یک سده به تدریج ، هنر هندی در هنر چینی جذب و متحول شد.

بناهای عظیم پاگودا(که پرستشگاه­های بودایی بودند) متأثر از هنر هندی برپا شدند. پاگودای«تاین» در سده 7 م است.

معابد غاری مانند تون هوانگ، لونگ مین و یون کانگ

در این غارها نقش برجسته­ها و کنده­کاری­های یکدست و به شیوه سنتی با رداهای راست خط، کار شده است و بازتابی از مقام والا و وقار یک مذهب پرنفوذ است.

دوره تانگ:

بعد از دوره کوتاه مدت « سوئی» دوره تانگ آغاز می­شود که طی آن چین به ملتی قدرتمند بدل می­شود.

در دوره تانگ تجارت با کشورهای دیگر گسترش می­یابد.

نفوذ تعالیم بودایی بیشتر می­شود.

ساخت پیکره­های مستقل:

پیکره­های معابد غاری«تینلونگ شان» ترکیبی از ظرافت و حرکت را در اندام­ها و رداهایی با نقش نگارهای موزون به نمایش می­گذارد.

پیکره «بودیستالو» ( از سلسه تانگ پیشین) نیز از آن جمله است.

نقاشی تانگ:

شکوه و عظمت دوره تانگ را می­توان در غنای پر تنوع رنگ­های درخشان نقاشی­های بهشتی یافت.

منظره­سازی و نقاشی از طبیعت همچنان رونق داشت و همزمان نقاشی روی قاب­های چوبی ابداع و متداول می­شود.

این نقاشی­ها فاقد اصول پرسپکتیوی رایج در غرب هستند و لذا چشم بیننده با آزادی در سرتاسر سطح نقاشی حرکت می­کرد و زوایای دید نقاشی متغیر است.

سلسله سونگ:

سلسله سونگ شمالی و جنوبی

سلسله سونگ شمالی:

در سلسله سونگ شمالی به دلیل حمایت از هنرمندان، آثار هنری غنی و درخشانی خلق شد.

به ویژه از دوره امپراطوری هوئی تسونگ که خود هنرمند بود، محفلی از هنرمندان را در دربار خود گرد آورد.

 اما این توجه به هنر و غفلت از کشورداری موجب بی­نظمی و فقر در کشور و بازشدن راه برای حمله تاتارها و مغول­ها شد.

سلسله سونگ جنوبی:

اما سلسله سونگ جنوبی در صفا و آرامش بود.

رواج نوعی آئین کنفوسیوس که ترکیبی از اندیشه­های سنتی چینی تائو و بودایی بود، نقاشی مجدداً دوره طلایی دیگری را از سر گذراند.

در این نقاشی­ها استفاده زیادی از فضاهای خالی می­شود و از آن­ها برای متعادل ساختن فضاهای پر و عناصر تصویر استفاده می­گردد.

 این سبک یکی از بدعت­های چینی­ها در نقاشی است. در این تصاویر فیلسوفی در حالت فکورانه و در فضای تخیلی و مه­آلود و معمولاً در زیر درخت تصویر می­شود که بازتابی بود از کمال مطلوب هنرمند در صلح و وحدت میان ادیان مختلف،

ظروف سفالینه:

ساخت ظروف سفالینه و سرامیکی نقش­دار نیز رونق زیادی می­یابد.

برخی ظروف با لعاب­های تک رنگ بودند و برخی دیگر نقوش را پس از لعابکاری ظروف بر سطح آن نقر می­کردند تا به سطح زیرین(سفید رنگ) برسند و بدین ترتیب نقوش لعاب خورده خود را بر زمینه­ای سفید(لعاب نخورده) جلوه­گر می­ساختند نمونه این ظروف، گلدان مئی پینگ متعلق به دوره سونگ است.

سلسله یوان:

با هجوم مغولان و استقرار سلسله «یوان» در سال 1260 بازگشتی به سنت­های پیشین می­شود.

طی این دوره نقاشان و هنرمندان زیادی جلای وطن می­کنند و آثارشان با تلخی گزنده­ای عجین می­شود.

ظروف چینی:

ساخت ظروف چینی در این دوره با شدت بیشتری ادامه یافت.

نقوش روی یکی از گلدان­های چینی به دست آمده، ظرافت کار، مهارت استادانه و ترکیب زیبایی از نقوش سنتی را به نمایش می­گذارد.

سلسله مینگ:

با قیام­های توده­ای سلسله مغولان برچیده می­شود و سلسله چینی مینگ مستقر می­شود.

هنرمندان جلای وطن کرده به چین باز می­گردند اما تقابل بین هنرمندان حرفه­ای و هنرمندان درباری موجب شکل­گیری گروهی از هنرمندن شد که به سنت­های پیشین وفادار ماندند و دست به تجربه اندوزی زدند؛ به کارگیری آزادانه قلم و رسم خطوط مواج و پرمنحنی و پیچک­وار ویژگی سبک این گروه است.

دوره چینگ:

در طی دوره «چینگ» هنر محافظه کارانه و آکادمیک رواج یافت.

ولی هنرمندان صاحب سبک خود به آزمایشگری پرداختند و از آن میان نقاشی با سبک «مرکب خیس» که در آن طرح­ها و نقوش به دلیل پراکنده شدن مرکب بر سطح کار جلوه جذاب و خیالی می­یافت پیشرفت حاصل کرد.

معماری چینی:

معماری چینی در تمامی اعصار با ملاحظات نمادین و رمزآلود است.

دیوار چین:

از برجسته­ترین آثار معماری چین می­توان دیوار عظیم چین(مربوط به 221 تا 207 پیش از میلاد).

پاگوداهای چینی:

به نظر برخی «پاگودا»های چینی تقلیدی است از «استوپای» هندی، است.

اکثر پاگوداها چوبی با طبقات متعدد و رفیع و قرنیزهای برآمده که رو به آسمان دارد، دارای نقشه چهار، شش و هشت ضلعی هستند.

پاگودامی لیائوتی(سده یازدهم میلادی)، پاگودای معبد فوکونگ سیو(سده یازدهم میلادی) معبد بهشت در پکن(سده پانزدهم میلادی)، معبد کنفوسیوس(سده چهاردهم میلادی)، معبد مینگ و سردر ورودی عظیم آن(سده پانزدهم میلادی) و مجموعه عظیم شهر ممنوعه(سده هیجدهم).