ایران باستان

ایران باستان:
فلات ایران به دلیل موقعیت خاص جغرافیایی تاثیر زیادی بر هنر ایران باستان داشته است. دلایل اهمیت جغرافیایی فلات ایران که گذرگاه اقوام مختلف بوده است:
۱-مجاورت با بین النهرین در غرب
۲- دسترسی به دریا در جنوب خلیج فارس وشمال دریای خزر
۳- قرار گرفتن در میانه پل شرق به غرب
نخستین ساکنین فلات ایران حدود ۵۰۰۰ قم بودند. قبل از آن زندگی غارنشینی داشتند.
کهنترین آثار مکشوف از ایران پیکره های سفالین تپه سراب کرمانشاه است.

غار دوشه لرستان

سفالگری:
1. ساخت سفال در ایران در دوران نوسنگی بود.
2. اختراع چرخ سفالگری و پخت سفال در کوره حدود ۴۰۰۰ قم بود.
3. سفالینه ها ابتدا بسیار زمخت و بدون نقش بود.
4. ساخت سفال و نقاشی و تزئینات روی آن حدود ۲۰۰۰ تا ۳۰۰۰ قم بود.
5. نقوش سفالینه ها تصاویر انتزاعی چون بز، قوچ و برخی پرندگان بود.
6. برجسته ترین جامهای منقوش متعلق به شوش، کاشان و سیلک است.

سفال دوره نوسنگی در شوش

7. ساخت مهرهای سفالی با نقوش انتزاعی و همچنین نقوش جانوران، گیاهان و انسان است.
8. نقوش مهرهای استوانه ای ترکیبی از انسان و حیوان( شیر و گاو) است که بر بسیاری از مهرهای ایلامی وجود دارد.
فلزکاری:
کشف مس در ۴۰۰۰ قم بود و آثاری چون بیل، تبر و دشنه ساخته می شد.
زیوارآلاتی چون صدف، عقیق، فیروزه و دیگر سنگ های قیمتی در این دوران ساخته شده است.

مهرهای سفالی

ورود آریائیان:
آریائیان حدود۱۰۰۰ قم از شمال شرقی وارد ایران شدند. آن ها نام قوم خود را « ایران» بر این سرزمین نهادند.
آثار سفالی این دوره در شهرهای سیلک کاشان، خوروین قزوین، حسنلو آذربایجان غربی، املش گیلان به دست آمده است
نقوش سفالینه ها: شیر نر، بز بالدار، اسب، خورشید و انسان.
آثار فلزی:
آثار فلزی چون آهن و برنز برای ساخت ظروف و زیورآلات در حسنلو، املش و مارلیک یافت شده است. برخی از آثار همراه با مردگان دفن می شد.
از آثار زرگری این دوران، جام های مارلیک است.
از آثار برجسته فلزکاری، آثار مفرغی برنزی لرستان را می توان نام برد که بر فلزکاری دوره های ماد و هخامنشیان تاثیر گذاشت.
آثار فلزی لرستان برای کارکرد روزمره بود اما نقوش نمادین و رمزی داشت که بازتاب دهنده عقاید آئینی و مذهبی این قوم ساکن حاشیه زاگرس بود.

سیلک کاشان

خوروین قزوین

حسنلو آذربایجان غربی

املش گیلان

جام های مارلیک

چهار منطقه فرهنگی فلات ایران باستان از ۲۰۰۰ قم عبارتند از:
۱- فرهنگ « یانیک » شامل آذربایجان کنونی نواحی غرب و دشت قزوین
۲- فرهنگ به گیان و گودین شامل شمال شرقی لرستان و زاگرس مرکزی
۳- فرهنگ تپه حصارIII شامل شمال شرقی و شرق فلات مرکزی
۴- تمدن عیلام شامل خوزستان و قسمت های شرق ایران و کرمان
آثار فرهنگ یانیک:
سفال های دست ساز خاکستری روشن و تیره که با نقش های حکاکی شده هندسی تزیین شده است.
آثار فرهنگ به گیان و گودین:
وسایل سفالی و فلزی مانند زیورآلات، ادوات جنگی که به همراه مردگان در قبر دفن می کردند.
دو دسته سفال شامل سفال های منقوش تک رنگ و رنگارنگ بود. همچنین سفال های زمینه قرمز با نقوش سیاه رنگ به شکل های هندسی اجرا می شد.
آثار فرهنگ تپه حصار:
انواع ظروف شامل: ظروف بلند بطری مانند، ظروف لوله دار، ظروف دسته دار
آثار فلزی، طلایی، نقره ای و سنگ های قیمتی نیز ساخته می شده است.

تپه حصار

تپه حصار

Select your comment provider from settings.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

علاقمندی ها 0